بینایی سنجی یا اپتومتری بخشی از معاینات چند قسمتی چشم است که شامل بررسی پیشینه بینایی، سنجش میزان بینایی، ارزیابی ریفرکشن، دو بینی، دید رنگ، غربالگری و ارزیابی داده های حاصل از معاینات است.

براساس داده های بینایی سنجی می توان اختلالات بینایی را کشف و درمان های مناسب برای رفع آنها را تجویز کرد. امروزه امکان بینایی سنجی در منزل هم وجود دارد و می توان با کمک وسایل قابل حمل سنجش بینایی را با اطمینان خاطر در منزل انجام داد.

بینایی سنجی با چشم پزشکی چه تفاوتی دارد؟

از آنجایی که سنجش بینایی توسط اپتومتریست انجام می شود، شاید برای برخی این سوال پیش بیایید که بین بینایی سنجی با چشم پزشکی چه تفاوتی وجود دارد؟ در واقع کار اصلی اپتومتری، سنجش بینایی توسط اپتومتریست است و آنها در تجویز عینک و لنز‌های تماسی مهارت دارند. اما تخصص چشم پزشکان در کار درمان دارویی و جراحی بیماری‌های چشمی است.

به عبارتی دیگر افرادی که دارای مشکلات و اختلالات بینایی واضحی هستند می‌توانند ابتدا توسط اپتومتریست معاینات اولیه را انجام دهند و در صورتی که نیاز به خدمات پزشکی دارند با ارجاع متخصص بینایی سنجی به چشم پزشک مراجعه کنند. با وجود این تفاوت، باید گفت که در صورت مراجعه به هر کدام از این دو گروه متخصصین باید معاینه کامل چشمی از بیمار به عمل آید.

بینایی سنجی به موقع کودکان ضرورت دارد

پر واضح است که سنجش بینایی برای همه افراد به خصوص کودکان و افراد میانسال از جمله چکاپ های حائز اهمیت است. اما اینکه چه زمانی و با مشاهده چه علائمی بینایی سنجی باید انجام شود، سوال بسیاری از افراد است. رامین کتانچی متخصص اپتومتریست کلینیک دم در این خصوص می گوید: بسیاری از افراد به خصوص کودکان در صورت داشتن اختلالات بینایی رفتارهایی واضح از خود نشان می دهند. برای مثال بیش از حد به صفحه تلویزیون یا گوشی موبایل نزدیک می شوند یا چشمشان دچار انحراف می شود. از این موارد می توان نتیجه گرفت که احتمالا فرد دید ضعیفی دارد و باید به اپتومتریست مراجعه کند و تحت درمان قرار بگیرند.

وی ادامه داد: اگر سنجش بینایی کودکان به موقع انجام شود، دور بینی، نزدیک بینی یا آستیکمات و حتی انحراف چشم درمان و دید او به مرور کامل خواهد شد. انحراف چشم کودک نشانده ضعیف بدون یک چشم یا هر دو چشم است. درمان انحراف چشم، دید او را کامل خواهد کرد.

کوررنگی هم قابل درمان است

متخصص بینایی سنجی مرکز درمان در منزل دم، به شرط عدم وجود مشکلات و اختلالات مغزی در کودک، انحراف چشمی و دو بینی را قابل درمان دانست و افزود: در بینایی سنجی می توان به راحتی کور رنگی را مورد ارزیابی قرار داد و درجه و نوع آن را مشخص و درمان مورد نیاز را تجویز کرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دید بُعد هم از طریق بینایی سنجی قابل ارزیابی و بررسی است، گفت: امکان بررسی و حتی درمان دید بُعد در کودکان میسر است. معمولا این عارضه به دلیل دید کمتر در یک چشم رخ می دهد و از این رو با تقویت چشم ضعیف و اصطلاحا تنبل، معمولا دید بُعد درمان خواهد شد.

بهترین سن کودکان برای معاینه چشم

کتانچی در مورد بهترین سن برای معاینه چشم کودکان اظهار داشت: بهترین زمان معاینه چشم کودکان، پیش از مدرسه رفتن در حدود پنج تا شش سالگی است. اما اگر والدین در سنین کمتر متوجه حالت غیرعادی در چشم کودک شدند برای مثال انحراف چشم، باید هرچه زودتر به بینایی سنجی مراجعه کنند که کودک دچار تنبلی چشم نشود.

وی همچنین افزود: در خصوص نوزادان تازه متولد شده باید گفت که اختلالات چشمی آنها یا به دلیل ابتلا مادر به برخی از بیماری ها یا به دلیل ضربه شدید به شکم به وجود می آید. حتی گاهی این عوامل باعث ایجاد آب مروارید در نوزادان می شود که باید توسط اپتومتریست مورد بررسی قرار بگیرد تا در صورت نیاز به چشم پزشک مراجعه و عمل جراحی داخل چشم انجام دهند. این کودکان تا سن 6 یا 7 سالگی باید با اپتومتریست در ارتباط باشند و مرتب معاینه شود تا در صورت تغییر شماره چشم، تجویز عینک یا تزریق داخل چشمی انجام شود.

اهمیت بینایی سنجی در سالمندان

گروه دیگری از افراد که باید به صورت مداوم بینایی سنجی انجام دهند، سالمندان هستند. چرا که با افزایش سن احتمال ابتلا به عفونت ها و بیماری ها افزایش می یابد. به علاوه اینکه بسیاری از بیماری ها مانند: فشار خون بالا و عوارض ناشی از آن، دیابت، بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون با عواقب چشمی همراه هستند. بنابراین بهترین روش تشخیص و درمان در درجه اول، بینایی سنجی است که متخصص اپتومتری توسط دستگاه و همینطور آزمون بینایی انجام می دهد.

همچنین در معاینه روتین چشم برای سالمندان، فشار چشم اندازه گیری و اسکن از چشم انجام می شود تا بتوان ارزیابی دقیقی نسبت به شرایط چشمی افراد سالمند ارائه کرد. متخصص اپتومتری مرکز درمان در منزل جهاد دانشگاهی در این باره می گوید: سالمندان معمولا دچار عارضه های چشمی مانند آب سیاه، آب مروارید، پیرچشمی و … می شوند که با چکاپ مرتب می توان از این بیماری ها پیشگیری یا روند درمان آن را سرعت داد. بنابراین بهتر است افراد از 40 سال به بالا هر 6 ماه بینایی سنجی انجام دهند.

بینایی سنجی در منزل قابل انجام است

وی ضمن تاکید بر کنترل فشار چشم افراد سالمند، افزود: فشار بالای چشم، قسمتی از بینایی را مختل می کند که به آن تقلیل میدان بینایی می گویند. از طرفی به دلیل کهولت سن ممکن است شماره چشم آنها تغییر کند و نیاز به تغییر شماره عینک داشته باشند یا دچار بیماری های چشمی شوند که درمان آن امکان پذیر نیست.

رامین کتانچی در انتها گفت: از آنجایی که بسیاری از سالمندان توانایی حرکت یا راه رفتن را ندارد، توصیه می شود این افراد معاینات چشمی و بینایی سنجی را در منزل به صورت مرتب انجام دهند تا در صورت بروز مشکل بتوان از تشدید آن جلوگیری و بیماری را درمان کرد. از این جهت برای راحتی سالمندان بسیاری از لوازم مورد نیاز جهت بینایی سنجی قابل حمل بوده و امکان انجام بسیاری از تست ها در منزل وجود دارد.

به جز موارد ذکر شده شیوع بیماری های عفونی و تنفسی و شرایط خاص سالمندان باعث شده تا مراجعه به کلینیک‌ ها تبدیل به امری بسیار خطرناک شود. ضمن اینکه با استفاده از بینایی سنجی در منزل می‌توان در وقت و هزینه های اضافی ویزیت کلینیک های پزشکی صرفه‌جویی کرد. پیشنهاد می کنیم در صورت نیاز به بینایی سنجی در منزل با شماره 64064_021 مرکز درمان در منزل جهاد دانشگاهی تماس حاصل فرمایید یا از طریق سایت dam.clinic متخصصان با تجربه و حرفه ای بینایی سنجی، خدمات مورد نیاز برای معاینات چشمی را در منزلتان ارائه دهند.