وکیوم تراپی با وجود اینکه یک تکنیک درمانی جدید محسوب می شود، اما ساز و کار آن ریشه در گذشته دارد. بیرون کشیدن مایع از زخم که یکی از هدف های مهم وکیوم تراپی است نیز توسط انسان های اولیه هم انجام می شد. وکیوم تراپی در واقع یک تکنیک درمانی است که برای تسریع روند بهبودی زخم های مزمن و حاد به کار می رود. این روش که نام دیگر آن درمان زخم با فشار منفی(NPWT)  است، مانع از عفونت زخم می شود.

در روش وکیوم تراپی، با اعمال مکش از طریق پانسمان های نوین به بهبود زخم کمک می شود و علاوه بر بیرون کشیدن مایع از زخم؛ جریان خون در ناحیه مورد نظر نیز افزایش می یابد.

در واقع اعمال فشار منفی، باعث افزایش جریان خون شده و منجر به خروج ترشحات از زخم و جدا شدن مواد مضر از سطح پوست می شود. در توضیحی کوتاه می توان گفت هوای اطراف، همواره فشاری را به سطح بدن ما وارد می کند، دستگاه وکیوم تراپی زخم، این فشار را از روی زخم برمی دارد. وکیوم تراپی به مرور زمان و به آرامی مایع درون زخم را بیرون می کشد. این عمل موجب می شود که تورم کاهش یافته و زخم از عوامل عفونت زا پاکسازی شود. البته یکی دیگر از تاثیرات روش وکیوم تراپی جمع شدن لبه های زخم است که این امر از طرفی رشد بافت جدید را تحریک و از سویی به بسته شدن زخم کمک می کند.

تاریخچه وکیوم تراپی

با وجود اینکه وکیوم تراپی، فناوری پزشکی مدرن و نسبتا جدیدی است، اما ریشه های آن به اولین تمدن ها باز می گردد. زمانی که انسان اولیه ترشحات زخم را با مکش مستقیم دهان و بعد ها بوسیله شاخ گاو از بدن خارج می کردند. سال ها بعد تکنیک استفاده از دهان برای مکیدن زخم با تکنیک بادکش برای ایجاد مکش مورد نیاز جایگزین شد. بنابراین می توان گفت استفاده از فشار منفی بر روی سطح زخم مفهوم تازه‌ای نیست اما امروزه شاهد تکنولوژی درمان زخم هستیم که از آن به عنوان وکیوم تراپی یاد می شد.

 وکیوم تراپی چگونه کار می کند؟

وکیوم تراپی شامل پانسمان فوم، لوله، دستگاه فشار منفی و مخزن جمع آوری مایعات است. در شیوه درمانی  از پانسمان همراه با یک فوم استریل استفاده می‌شود. پانسمان به اندازه زخم بریده می شود و بر روی زخم قرار می‌گیرد. این فوم همانند یک فیلتر، در مقابل لخته های خون عمل می‌کند. سپس پانسمان با یک فیلم شفاف فیکس می‌شود.

این پانسمان فیلم دارای شکافی است که در آن لوله ای متصل شده است. این لوله منجر به ایجاد خلا در مخزن دستگاه فشار منفی می‌شود که مایعات و ترشحات زخم در آن جمع می‌شود. دستگاه فشار منفی را می‌توان طوری تنظیم کرد که مداوم Continues باشد، یا به طور متناوب Intermittent شروع به کار کند و متوقف شود.

این شرایط تنظیم حالت، به دستگاه مورد استفاده، نوع پانسمان و زخم بستگی دارد. نوع دیگری از وکیوم تراپی شامل استفاده از گاز پنبه ای به جای فوم است. گاز پنبه ای توسط یک فیلم شفاف پوشیده شده و روی زخم قرار می گیرد تا یک مهر و موم ایجاد شود و مایعات به روشی مشابه با پانسمان فوم خارج می شوند.

کاربردهای وکیوم تراپی

هرکسی که از زخم‌های حاد یا مزمن رنج می‌برد، یا سوختگی‌های درجه دو یا سه را تجربه کرده است، کاندیدای بالقوه‌ای برای درمان زخم فشار منفی(NPWT) است. وکیوم تراپی اغلب برای درمان زخم بستر پیشرفته استفاده می شود. در بیماران مبتلا به زخم بستر، استفاده از مکش زخم(وکیوم زخم) برای کمک به بهبود سریعتر و کاهش تعداد عفونت ها ثابت شده است و بسیار کارامد است. به طوری که سرعت درمان چندین برابر می شود و کیفیت بهبودی زخم بسیار بالا می رود در نتیجه راحتی بیمار حاصل و در موارد حاد از مرگ بیمار جلوگیری می کند. کاربردهای وکیوم تراپی به شرح زیر است:

• زخم پای دیابتی
• زخم های شریانی
• زخم های فشاری مثل زخم بستر
• زخم های سوختگی
• زخم های مزمن
• زخم های دارای ترشح
• زخم های ناشی از عفونت جراحی

مزایا وکیوم تراپی نسبت به سایر درمان های دیگر

وکیوم تراپی به نظر می رسد بهترین روش حال حاضر برای درمان زخم های مزمن و حاد روش است که مورد علاقه کارشناس های زخم نیز واقع شده است. از طرفی ضمن صرفه جویی در هزینه و وقت، کیفیت ترمیم بالایی دارد و همین موضوع باعث راحتی و رضایت بیمار می شود. مزایای دیگر وکیوم تراپی به شرح زیر است:

• تسریع روند درمان زخم
• کاهش بار میکروبی زخم
• کاهش تعداد دفعات تعویض پانسمان
• افزایش جریان خون در محل زخم و بیرون کشیدن ترشحات
• کاهش حجم زخم
• کاهش تورم و مایعات بین سلولی
• مرطوب نگه داشتن سطح زخم

در روش وکیوم تراپی چه مدت طول می‌کشد تا زخم بهبود یابد؟مدت زمان بهبودی زخم در روش وکیوم تراپی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موارد می‌تواند شامل سلامت عمومی، اندازه و محل زخم و وضعیت تغذیه ای بیمار باشد. با این حال، بیشتر زخم ها بعد از شش هفته و زخم های بزرگ تر و مزمن 16 تا 20 هفته بعد بهبود می یابند. البته تعویض منظم پانسمان برای بهبودی زخم بسیار مهم است برای مثال پانسمان وکیوم تراپی هر 48 ساعت تعویض شود. در صورت وجود عفونت در سطح زخم، پانسمان باید هر 12 تا 24 ساعت عوض شود.

نکته مهم اینجاست که پانسمان باید توسط پزشک یا متخصص زخم تعویض شود. این فرد به طور ویژه برای تعویض این نوع پانسمان ها و مراقبت های بهداشتی مورد نیاز آموزش دیده است.

امکان انجام وکیوم تراپی در منزل وجود دارد اما برای این کار بهتر است از کارشناسان زخم جهت تعویض پانسمان استفاده شود. کلینیک درمان در منزل دم جهاد دانشگاهی با کارشناسان مجرب و پزشکان متخصص، آماده ارائه خدمات وکیوم تراپی و تعویض پانسمان در منزل است. در صورت نیاز به وکیوم تراپی در منزل با شماره 64064_021 تماس حاصل فرمایید یا از طریق وب سایت کلینیک درمان در منزل دم، درخواست خود را ثبت نمایید.