تنگی نفس که از شایع ترین شکایت های افراد جوان و سالمند است، به‌عنوان یک گرفتگی شدید در قفسه سینه و احساس خفگی توصیف می‌شود. عوامل مختلفی باعث بروز این احساس می شود و با توجه به شرایط جسمانی و علائم آن، فرد مسیرهای تشخیصی یا درمانی متفاوتی را طی می کند.

تنگی نفس در افراد سالمند می تواند به علل زیر باشد:
۱.نارسایی عضله قلب
۲.نارسایی یا تنگی دریچه های قلبی
۳. تنگی عروق قلب
۴. بیماری های ریوی
۵. کم خونی
۶. کم شدن توان عضلات تنفسی
۷. لخته ریوی

تعیین علت اصلی تنگی نفس در یک فرد نیازمند بررسی های کلینیکی و پاراکلینیکی بر اساس شرایط و معاینات است. ولی به طور کلی می توان بررسی های روتین را شامل موارد زیر دانست:

۱.عکس برداری از قفسه سینه
۲.اکوکاردیوگرافی
۳.نوار قلب
۴.آزمایش خون
۵ .سی تی آنژیوگرافی عروق ریه

در صورت بروز علائم زیر لازم است بررسی های به صورت اورژانسی انجام شود:

۱. افت میزان اشباع اکسیژن خون(پالس اکسی متری کمتر از 90 درصد)
۲. تنگی نفسی که به صورت حاد و ناگهانی رخ داده باشد
۳. تنگی نفسی که منجر به تلاش تنفسی فزاینده شده باشد
۴. تنگی نفسی که همراه با تورم پا باشد.
۵. تنگی نفسی که همراه با تب باشد.
۶. سابقه بیماری قلبی وجود داشته باشد.
۷. تنگی نفسی که همراه با درد قفسه سینه باشد.

درمان تنگی نفس کاملاً وابسته به علت آن است. اگر علت تنگی نفس شناسایی شده باشد و فرد تحت درمان باشد ولی تنگی نفس وی درمان نشود یا پس از بهبودی نسبی مجددا تشدید شود باید به موارد زیر توجه کرد:

• به افراد دارای تنگی نفس توصیه می شود تا از عبور و مرور در هوای آلوده مانند مناطق شهری پر ترافیک پرهیز کنند.
• به افراد دارای تنگی نفس توصیه می شود تا از رفتن به ارتفاعات مانند کوه به طور کلی پرهیز کنند زیرا در ارتفاعات فشار اکسیژن هوا کاهش می یابد.

اگر در فردی که دارای نارسایی قلبی است یا از مشکلات دریچه های قلبی رنج می برد، در طی درمان تنگی نفس ایجاد شود، مخصوصا اگر همراه با تشدید تنگی نفس در حالت دراز کش باشد یا همزمان ورم پا داشته باشد، باید درمان های وی مورد تجدید نظر قرارگیرد و دوز داروهای وی تنظیم گردد. بهتر است این افراد به صورت مداوم تحت نظر پزشک قلب باشند.

در افرادی که از تنگی عروق قلب رنج می برند، اگر تنگی نفس فعالیتی مخصوصا همراه با درد قفسه سینه رخ دهد، تشدید تنگی عروق محتمل است. این افراد باید بررسی های تکمیلی به پزشک قلب مراجعه کنند. توجه داشته باشید که در افراد مسن، دیابتی، مبتلا به نارسایی کلیه و خانم ها، ممکن است تنها علامت تنگی عروق قلب تنگی نفس فعالیتی باشد و درد قفسه سینه رخ ندهد.

افرادی که مبتلا به بیماری های ریوی هستند مانند آسم، بیماری های انسدادی ریه و بیماری های بافت ریوی، در صورتی که دچار تشدید تنگی نفس شوند، باید به عوامل تشدید کننده و نحوه مصرف داروها دقت کنند.

مثلا در افرادی آسمی ممکن است مواجهه با یک عطر جدید، گرد و غبار، دود سیگار و یا ورزش شدید باعث تشدید حملات شود. هم چنین در این افراد باید استفاده صحیح و به موقع از داروها ارزیابی شود. در افرادی که مبتلا به بیماری های انسدادی ریوی هستند که عمدتا افراد سیگاری را شامل می شود، تشدید تنگی نفس می تواند مطرح کننده عفونت و یا بدترشدن بیماری زمینه ای باشد. این افراد در صورت تشدید تنگی نفس و مخصوصا همراهی آن با تب و کاهش اکسیژن خون به پزشک معالج خود مراجعه کنند.

شما می توانید با یک تماس از طریق مشاوره ی تلفنی مرکز درمان در منزل دم با شماره های 67398800 – 021 و یا 64064 – 021 با پزشکان ما در تماس باشید و سوالات خود را بپرسید. همچنین برای دریافت خدمات ویزیت پزشک عمومی و پزشک متخصص در منزل، پرستاری در منزل، فیزیوتراپی در منزل می توانید با شماره 64064 – 021 تماس بگیرید.